การระดมสมอง (วันที่ 3 มีนาคม พ.ศ. 2560)

ข้อสอบปลายภาคเรียน รายวิชา 1042404 การพัฒนารูปแบบการสอนวิทยาศาสตร์

คณะคุรุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชัฏธนบุรี

คำชี้แจง ให้นักศึกษาแต่ละกลุ่มระดมสมองในประเด็นต่อไปนี้

1. การพัฒนารูปแบบการสอนวิทยาศาสตร์คืออะไร มีความจำเป็นหรือไม่อย่างไรที่จะต้องพัฒนารูปแบบการสอนดังกล่าวนี้

ตอบ     การพัฒนารูปแบบการสอนแบบจัดการความรู้ เพื่อเสริมสร้างสมรรถนะทางการเรียนของนักเรียนในกลุ่มสาระวิชาวิทยาศาสตร์ตามพระราชบัญญัติ พ.ศ.2542 โดยยึดหลักว่าผู้เรียนทุกคนมีความสามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเองได้ และถือว่าผู้เรียนสำคัญที่สุด ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาผู้เรียนทุกด้านให้ได้ระดับมาตรฐานตามความมุ่งหวังของประเทศชาติ

          มีความจำเป็นที่จะต้องพัฒนารูปแบบการสอน เพราะรูปแบบการสอนจะต้องมีความทันสมัยเหมาะสมกับวัย และผู้เรียนสามารถเลือกวิธีที่จะนำไปสู่การเรียนรู้ได้ โดยมีครูเป็นผู้ดูแล ช่วยเหลือ และควบคุม

2. จงวิเคราะห์สภาพการจัดการเรียนการสอน วิชาวิทยาศาสตร์ในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีประเด็นใดบ้างที่สมควรนำมาเป็นปัญหาเร่งด่วนที่จะต้องวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา

ตอบ     เราสามารถแยกออกเป็น 2 ประเด็น

1. สภาพการเรียนการสอน

              1.1 ด้านครู ส่วนใหญ่ครูมีวุฒิการศึกษาตรงตามสาขาวิชาที่สอนมีประสบการณ์สอนเป็นเวลานานมีความรับผิดชอบสูง

              1.2 ด้านนักเรียน มีการจัดสอนเสริมและบริการแนะแนวให้แก่นักเรียนพร้อมทั้งมีทุนการศึกษาให้นักเรียน

              1.3 ด้านกิจกรรมการเรียนการสอน ส่วนใหญ่หัวหน้าหมวดวิทยาศาสตร์และครูร่วมกันกำหนดจุดมุ่งหมายในการจัดกิจกรรม มีการปฏิบัติการและลองสอนตามหลักสูตร

             1.4 ด้านสื่อการเรียนการสอน ส่วนใหญ่มีการส่งเสริมการผลิตสื่อและการจัดซื้อสื่อตามความต้องการของครู

             1.5 ด้านการวัดและประเมินผล

2. ปัญหาการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์

             2.1 ด้านครู การขาดแคลนครูผู้ช่วยในการจัดเตรียมการเรียนการสอน

             2.2 ด้านนักเรียน นักเรียนมีจำนวนมากกว่าห้องเรียน

             2.3 ด้านกิจกรรมการเรียนการสอน การจัดกิจกรรมร่วมกับโรงเรียนอื่นทำให้มีการเดินทางลำบาก      

             2.4 ด้านสื่อการเรียนการสอน ครูไม่ค่อยใช้สื่อช่วยสอนแต่ครูส่วนใหญ่จะสอนแบบบรรยาย

             2.5 ด้านการวัดและการประเมินผล ข้อสอบที่ครูออกส่วนใหญ่เน้นเรื่องความจำ       

3. หลักการ แนวคิด ทฤษฎี ที่นำมาใช้ในการจัดการเรียนการสอนในชั้นเรียนปัจจุบันมีความเป็นไปได้เพียงใด ในการจัดการศึกษา 3.0 และเมื่อรัฐบาลประกาศจัดการศึกษา 4.0 จะมีความเป็นไปได้หรือไม่ อย่างไร

ตอบ     การจัดการศึกษา 3.0 คือ แนวคิดทางการเรียนรู้ทั้งในสถาบันการศึกษา และผู้เรียนสามารถเชื่อมต่อถึงกันผ่านเครือข่ายเน็ตเวิร์คได้จากทุกสถานที่และทุกเวลา เพราะเทคโนโลยีการเรียนรู้แบต่างๆ ตลอดจนการเรียนรู้เทคโนโลยีเสมือนจริง (Immersive Learning) จะก้าวหน้ามามีบทบาทในการประสานกระบวนการเรียนการสอนในสถาบันการศึกษาจริงและการเรียนรู้ทางไกลทั้งปัจจุบันและอนาคต

          การจัดการศึกษา 4.0 คือ การเรียนการสอนที่สอนให้นักศึกษาสามารถนำองค์ความรู้ที่มีอยู่ทุกหนทุกแห่งมาบูรณาการเชิงสร้างสรรค์ เพื่อพัฒนานวัตกรรมต่างๆ มาตอบสนองความต้องการทางสังคม ประกอบด้วย 3 ปัจจัย คือ 1. Internet  2. ความคิดสร้างสรรค์  3. การปฏิสัมพันธ์

          ดังนั้น หลักการ แนวคิด และทฤษฎีของการจัดการศึกษา 3.0 และ การจัดการศึกษา 4.0 มีความเป็นไปได้ที่จะนำมาใช้ในการจัดการเรียนการสอน เพราะปัจจุบันเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทกับมนุษย์เป็นอย่างมาก แต่ความพร้อมของแต่ละพื้นที่อาจไม่เท่าเทียมกัน เพราะบางพื้นที่อยู่ห่างไกลความเจริญด้านเทคโนโลยี

4. นักศึกษามีความคิดเห็นต่อการเรียน รายวิชา 1042404 การพัฒนารูปแบบการสอนวิทยาศาสตร์ อย่างไรบ้าง มีความคาดหวังต่อการเรียนรู้รายวิชาดังกล่าวนี้เพื่อที่จะนำไปใช้ในอาชีพครูที่มีคุณภาพตามมาตรฐานวิชาชีพครู (ตามที่คุรุสภากำหนด) โดยสรุป

ตอบ     มาตรฐานความรู้/มาตรฐานประสบการณ์วิชาชีพ

มาตรฐานความรู้

                   1. การจัดการเรียนรู้

                   2. จิตวิทยาสำหรับครู

                   3. การวัดและประเมินผลการศึกษา

                   4. นวัตกรรมและเทคโนโลยี

                   5. ความเป็นครู

มาตรฐานประสบการณ์วิชาชีพ

                   1. มาตรฐานประสบการณ์วิชาชีพ ระหว่างเรียน

มาตรฐานการปฏิบัติงาน

                   - มาตรฐานที่ 2 ตัดสินใจปฏิบัติกิจกรรมต่างๆโดยคำนึงถึงผลที่จะเกิดแก่ผู้เรียน หมายถึงประโยชน์ของผู้เรียนเป็นหลัก

                   - มาตรฐานที่ 3 มุ่งมั่นพัฒนาผู้เรียน ผู้เรียนได้เต็มศักยภาพ หมายถึงให้ผู้เรียน เรียนได้ตามความถนัดโดยวิเคราะห์ วินิจฉัยปัญหา ความต้องการที่แท้จริงของผู้เรียน และปรับเปลี่ยนวิธีการสอนให้ได้ผลดี

                   - มาตรฐานที่ 4 พัฒนาแผนการสอนให้สามารถปฏิบัติให้เกิดผลจริง สามารถจัดกิจกรรมการเรียนการสอนให้ผู้เรียนบรรลุวัตถุประสงค์

                   - มาตรฐานที่ 5 พัฒนาสื่อการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพอยู่เสมอ หมายถึงเลือกใช้และปรับปรุงเครื่องมืออุปกรณ์เพื่อให้ผู้เรียนบรรลุวัตถุประสงค์

                   - มาตรฐานที่ 6 จัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยเน้นผลถาวรที่เกิดแก่ผู้เรียน หมายถึงการจัดการเรียนการสอนที่มุ่งให้ผู้เรียนประสบผลสำเร็จในการแสวงหาความรู้ตามภาพความแตกต่างของบุคคลด้วยการปฏิบัติจริง

                   - มาตรฐานที่ 8 ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดีแก่ผู้เรียน

                   - มาตรฐานที่ 12 สร้างโอกาสให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ในทุกสถานการณ์ แนวทางที่นำสู่ผลก้าวพัฒนาของผู้เรียนได้ทุกสถานการณ์